Starostwo Powiatowe w Ełku
ul. Piłsudskiego 4
19-300 Ełk
Tel. 87/621-83-00
Fax 87/621-83-39
E-mail: powiat@powiat.elk.pl
www.powiat.elk.pl
Powiat Ełcki to fascynujący, wciąż nie odkryty mazurski zakątek, w którym w malowniczy sposób związały się ze sobą jeziora, lasy, pagórki i doliny morenowe, tworząc niepowtarzalne krajobrazy.
Obecność kilkudziesięciu jezior, lasów, ciekawe polodowcowe ukształtowanie terenu, wyjątkowa przyroda i czyste powietrze sprawiają, iż tereny te są doskonałe dla miłośników sportów wodnych, wycieczek pieszych i rowerowych, a także grzybiarzy i wędkarzy - można tu złowić m.in. węgorza, sandacza, szczupaka, lina, leszcza i okonia.
Powiat położony jest na ziemiach, które we wczesnym średniowieczu zamieszkiwały plemiona Jaćwingów. Lud ten zanikł z końcem XIII wieku, wymordowany, bądź wysiedlony przez Zakon Krzyżacki. Pozostały po nim jedynie grodziska, kurhany, wzmianki w starych kronikach oraz wiele nazw topograficznych.
Aura tajemniczości, którą osnuta jest historia Jaćwingów zamieszkujących w przeszłości te ziemie, prowokuje do poszukiwania po nich materialnych śladów. Jednym z nich jest głaz narzutowy w miejscowości Stare Juchy.
Będąc w okolicy nie można pominąć polsko-litewsko-pruskiego słupa granicznego z 1545 r. we wsi Bogusze pod Prostkami - jednego z najstarszych tego rodzaju zabytków w Polsce - oraz pięknego drewnianego kościoła z 1667 r. we wsi Ostrykół, w którym warto zwrócić uwagę na XVIII-wieczne organy. Do miejsc oddających historycznego i kulturowego ducha Mazur należą występujące tu zespoły dworkowo-parkowe, drewniane chałupy mazurskie, zagrody czy przydrożne kapliczki pięknie wkomponowane w wiejski krajobraz. Wrażeń dostarczy również niespieszna podróż zabytkową Ełcką Kolejką Wąskotorową.
Różnorodność ełckiej oferty turystycznej usatysfakcjonuje nawet najbardziej wymagających podróżników, jednocześnie stworzy im możliwość dogłębnego poznania unikalnego klimatu mazurskiej wsi, jej kultury, obyczajów oraz tradycyjnego mazurskiego jadła.
Ukształtowanie terenu
Powiat Ełcki obejmuje swym zasięgiem część Mazur Garbatych i Pojezierze Ełckie. Jego krajobraz jest typowy dla krajobrazu moreny czołowej. Część północna i wschodnia jest mocno pofałdowana, układają się tutaj na przemian wysoczyzny oraz doliny i kotliny morenowe z jeziorami. Część środkowa i południowa to teren coraz mniej pofałdowany, przechodzący stopniowo w kotliny, a następnie w obszary równinne.
Ukształtowanie terenu stwarza doskonałe warunki dla rozwoju turystyki rowerowej, narciarstwa biegowego czy nordic walking, co sprzyja powstawaniu nowych tras, z których bardzo chętnie korzystają nie tylko turyści, ale również mieszkańcy powiatu.
Lasy, jeziora i rzeki
Lasy Powiatu Ełckiego to na ogół pozostałości niegdysiejszej Puszczy Jaćwieskiej. Jej fragmentami są na północy Puszcza Borecka, na wschodzie Puszcza Augustowska i Lasy Ełckie. W lasach powiatu przeważają drzewa iglaste, przede wszystkim świerk i sosna. Ponadto, w drzewostanie występują: lipa, dąb, wierzba, brzoza i olcha.
Chociaż lasy zajmują 23 % powierzchni powiatu, to jednak jeziora są charakterystycznym elementem krajobrazu ełckiego. Położone wśród licznych wzgórz morenowych wypełniają swymi wodami rozległe doliny i zagłębienia – stwarzając tym samym doskonałe walory krajobrazowe oraz warunki do uprawiania turystyki wodnej. Na największych akwenach wodnych – Jez. Łaśmiady, Jez. Selmęt Wielki - można uprawiać żeglarstwo, czemu sprzyjają wiatry wiejące przeważnie od wschodu.
Większość jezior połączona jest rzekami i strumieniami, co sprzyja uprawianiu turystyki kajakowej. Dostępne piaszczyste brzegi, liczne wyspy jeziorne będące ostoją ptactwa oraz urozmaicona linia brzegowa, uatrakcyjnią walory widokowe z powierzchni jezior i rzek.
Dla amatorów bardziej ustronnych miejsc proponujemy pięknie wkomponowane w otulinę leśną „oczka” wodne - swoiste oazy ciszy doskonałe na odpoczynek od wielkomiejskiego zgiełku.
Dwie największe rzeki przepływające przez Powiat Ełcki to rzeka Ełk – zwana również Łaźną Strugą - oraz rzeka Lega, która w dalszym swym biegu zmienia nazwę na Małkiń. Obie rzeki są znanymi szlakami kajakowymi prowadzącymi do Biebrzy - są więc bezpośrednim łącznikiem wodnym z Biebrzańskim Parkiem Narodowym. Pasjonatów kajakarstwa zapraszamy do „wpłynięcia” na szlak „Ełcka kolej na kajaki – z Mazur na Biebrzę”, który prowadzi przez najpiękniejsze tereny ziemi ełckiej.
Fauna i flora
Teren Pojezierza Ełckiego jest siedliskiem wielu rzadkich gatunków roślin i zwierząt, w tym owadów, płazów i ptaków. Na poszukiwanie chrobotka reniferowego, żaby jeziorkowej, wspaniale ubarwionych motyli czy ważek warto wyruszyć szlakiem kajakowym lub rowerowym. W miejscach występowania unikalnej fauny i flory ustawione są tablice informacyjne, ułatwiające rozpoznanie otaczającej nas przyrody.
Jedyny na terenie powiatu rezerwat przyrody „Ostoja Bobrów Bartosze” w okolicy Bartosz - otoczony jest z trzech stron jeziorami. Występuje w nim ponad 270 gatunków roślin, a także interesujące okazy miejscowej fauny. Rezerwat obejmuje silnie podtopione torfowisko niskie, porośnięte brzozą z bogatym podszytem, złożonym z wierzby, kruszyny i świerka. Torfowisko jest miejscem gnieżdżenia się bobrów. Teren rezerwatu można oglądać ze ścieżki biegnącej północno-wschodnim obrzeżem rezerwatu. Przez teren rezerwatu prowadzi także szlak pieszo-rowerowy. Na terenie powiatu występują również trzy obszary chronionego krajobrazu: Pojezierze Ełckie, Jeziora Rajgrodzkie i Wzgórza Dybowskie oraz liczne pomniki przyrody.
Zabytki i inne atrakcje Powiatu Ełckiego
W skład Powiatu Ełckiego wchodzą miasto Ełk oraz cztery gminy: Ełk, Kalinowo, Prostki i Stare Juchy. Każde z tych miejsc ma wiele ciekawych atrakcji do zaoferowania turystom, dlatego warto zostać tu na dłużej.