Spacer po Olecku zaczynamy od Placu Wolności, tj. największego rynku w Europie. Dodajmy, że w kwietniu 2015 r. zostały wykonane pomiary rynku. Rozmiary boków rynku to 225 x 232 x 340 x 254 metrów, a jego powierzchnia to 6,4288 ha.
Jest on rozplanowany według zasad urbanistyki średniowiecznej. Z naroży wybiegają po dwie ulice, które stanowią przedłużenie pierzei rynkowych. Środek rynku zajmuje park z pomnikiem z 2000 r. Został on wzniesionym w hołdzie poległym za wolność i pokój w Ojczyźnie.
Park jest w części pozostałością po cmentarzu w środku, którego na wzniesieniu stał gotycki kościół. Został on rozebrany po zniszczeniu w czasie ostatniej wojny. Obecnie w tym miejscu góruje nad miastem nowa świątynia katolicka. W alejce oddzielającej teren kościelny od parku znajduje się budynek dawnego ratusza z 1818 r.
Dalej przechodzimy ulicą Grunwaldzką. Znajduje się przy niej zabytkowy dom mieszkalny z drugiej połowy XVIII w. Za mostem na rzece Ledze widzimy elektryczny młyn wodny.
Na ulicy Zamkowej zobaczymy Zespół Kościoła Parafialnego pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego. Jest to kościół neogotycki, który został wybudowany w latach 1859-1861. Jest on widoczny z daleka dzięki wieży kościelnej. Został on konsekrowany w 1862 r. Zabudowania murowanej kaplicy pochodzą z drugiej połowy XIX w. Wieża została dobudowana około 1920 r. Obok kościoła znajduje się kapliczka. W środku niej jest dębowy krzyż misyjny z 1960 r. 10 września 1981 r. wierni zauważyli wyciekające z krzyża krople krwi. Od 13 maja 1994 r. jest to miejsce kultu, tj. Diecezjalne Sanktuarium Krzyża Świętego.
Dalej ruszamy w kierunku Placu Zamkowego. W tym miejscu w 1654 r. starosta książęcy Krzysztof Albrecht von Schönaich rozpoczął budowę okazałego zamku. Przez wiele lat służył on jako siedziba kolejnych starostów książęcych. W XVIII w. zamek zaczął podupadać. A po likwidacji urzędu starostów książęcych został on przekazany stadninie państwowej. W 1822 r. zamek spłonął i nie został odbudowany. Pod koniec XIX w. ruiny zamku zostały usunięte.
W ich miejsce w 1897 r. stanął budynek Starostwa Powiatowego. W latach osiemdziesiątych XX w. zostały przeprowadzone wykopaliska, w których odkryto fragmenty konstrukcji siedemnastowiecznego zamku z wyrazistą basztą. Obecnie w budynku mieści się Zespół Szkół Technicznych. Jest on ciekawym przykładem publicznej budowli neogotyckiej dawnych Prus Wschodnich. Jego faza strukturalna, wyraz siedzib typu zamkowego, ostre łuki w okiennicach i sklepienie krzyżowo-żebrowe w wejściu do budynku.
Po prawej stronie mijamy położony nad jeziorem amfiteatr "Podzamcze".
Kierujemy się w stronę jeziora. Przy nim unikalne molo ze skocznią oraz zespół obiektów sportowych w pięknym parku miejskim.
Ciekawym zabytkiem, który zachował się do naszych czasów, jest Kamienna Półrotunda. To pozostałość po pomniku żołnierzy niemieckich, którzy polegli pod Oleckiem w czasie I wojny światowej. Pomnik z całym kompleksem sportowym, rekreacyjnym i parkowym powstał około 1927 r. Olecki monument, drugi pod względem wielkości w Prusach Wschodnich, został wystawiony z inicjatywy ówczesnego starosty dr Brunona Wachsmanna.
Przy ulicy 11 Listopada widzimy cmentarz ewangelicki – przedwojenny cmentarz wyznaniowy. Na jednej z alejek znajduje się odrestaurowany w 2003 r. przedwojenny pomnik poświęcony żołnierzom z wojen prusko-austriackich i prusko-francuskich (1866 i 1870/71). Obok znajduje się również kwatera wojenna żołnierzy z I wojny światowej.
Po przejściu cmentarza ewangelickiego zobaczymy przedwojenną wieżę ciśnień. Wieża ze zbiornikiem wyrównawczym została wybudowana na przełomie XIX-XX w. Stacja pracowała nieprzerwanie od 1907 r. do czerwca 2006 r. W 2006 r. został wykonany remont wieży i została zbudowana nowa stacja uzdatniania wody.
I tu kończymy nasz spacer po Olecku.
Miasto Olecko i jego malownicze położenie nad jeziorem Oleckie Wielkie i rzeką Legą powoduje, że jest to ciekawe miejsce do wypoczynku dla turystów.
