Obszar położony w granicach dzisiejszych powiatów: gołdapskiego, oleckiego, ełckiego, suwalskiego i augustowskiego, od IX do XIII wieku zamieszkiwali Jaćwingowie, którzy w zakresie kultury materialnej byli w niewielkim stopniu podobni do Prusów (na zachodzie), natomiast pod pewnymi względami trudno ich odróżnić od Litwinów czy Łotyszy (na schodzie). Jaćwingowie nie znali pisma. Nie ma źródeł pisanym przez nich pozostawionych. Wszystkie zapisy ich dotyczące pozostawiły ludy zewnętrzne (wrogo nastawione). Kronikarz krzyżacki, Piotr z Dusburga wśród plemion pruskich wymienia Sudawów, którzy zamieszkują Jaćwież (Sudowię). Pisze o nich: Szlachetni Sudawowie, jak przewyższali innych szlachetnością obyczajów, tak też górowali nad innymi bogactwem i siłą. Mieli bowiem sześć tysięcy jeźdźców i prawie niezliczoną ilość innych wojowników.
Caspar Henneberger's Grosse Landtafel von Preussen: In 9 Blättern (1. Ausg. vom Jahre 1576) ; von neuem in d. Größe d. Originals hrsg durch d. königl. physik.-ökonom. Ges. zu Königsberg i. Pr. im Jahre 1863.