0,0

Trasę rozpoczynamy od kamiennego mostku nad Legą [501], przekraczamy go i jedziemy w kierunku zamku (ok. 150 m) i siedziby policji (300 m), a następnie cały czas na wprost ul. Mazurską i jej przedłużeniem.

2,2

A

0,15

Po przekroczeniu „Kamiennego Mostku” zobaczymy zbudowany z czerwonej cegły budynek dawnego starostwa, stojący na miejscu (1897) - zamku oleckiego (1654) [502]. Miejsce to odwiedził w 1544 r. Albrecht Hohenzollern - założyciel miasta.

0,3

Budynek dawnego Sądu Okręgowego, w którym mieści się komisariat policji [503].

0,3

Uliczka biegnąca do jeziora za budynkiem policji doprowadzi nas do Campingu PTTK [504]. Stąd możemy spojrzeć na oleckie jezioro.

0,35

Dalej znajduje się kościół [505], który od powstania w 1862 r. jest katolicki. Wieżę dobudowano ok. 1920 roku. Za kościołem ulica Mazurska [506] – zabudowania objęte ochroną konserwatora zabytków.

2,2

Szosa Olecko- Raczki, jedziemy w lewo. Po lewej widzimy południowy koniec jeziora Oleckie Wielkie.

0,5

A

2,7

Skręcamy w lewo na szosę do Krupina.

0,3

A

3,0

W lewo drogą gruntową biegnącą po wysokiej skarpie jeziora i dalej na wprost.

0,6

Ż

3,6

Na szczycie po lewej punkt widokowy [507], panorama miasta i jeziora.

0,3

Ż

3,9

Szosa obwodowa, w lewo.

0,1

A

4,0

Ponownie w lewo drogą gruntową w kierunku jeziora. Pensjonat – pomost, miejsce do kąpieli [508]. Pomijamy wszystkie drogi biegnące w kierunku jeziora i jedziemy główną drogą na wprost.

1,8

Ż

5,8

Teren pola biwakowego [509] po drugiej stronie jeziora, w prawo- do obwodówki. Pole namiotowe - toaleta, miejsce na ognisko.

0,7

Ż

wiata

Jadąc dalej brzegiem jeziora – ok. 1 km. - ośrodek wczasowy Dworek Mazurski [510].

6,5

Na obwodówce skręcamy w prawo.

0,1

A

6,6

Jedziemy w lewo żużlówką do wsi Możne.

0,2

Ż

6,8

Skrzyżowanie z drogą wiejską w Możnych, na wprost. Możne [511] - założyciel: Michał Możny, wieś- ulicówka (wieś, której domy stoją w 2 zwartych szeregach po obu stronach drogi) nad strumieniem Możanka.

0,3

Ż

7,1

Po przekroczeniu rzeczki Możanki rozwidlenie dróg, jedziemy w prawo. Po lewej stronie naszej drogi rozciągają się Przytulskie Pagórki [512] - zalesione wzniesienia za wsią Możne.

1,3

Ż

8,4

Szeroka żwirówka – w lewo.

0,8

Ż

9,2

Rozwidlenie przy niewielkim, samotnym drzewku, jedziemy w prawo pod górę. Dolina Możanki wyprowadza nas na Raczkowskie Góry- miejsce  żurawich klangorów. Tu można spotkać stada liczące po kilkadziesiąt osobników.

0,5

Ż

9,7

Szczyt wzniesienia, punkt widokowy [513], za nim polne skrzyżowanie, które przejeżdżamy na wprost.

0,3

Ż

10,0

Rozwidlenie, jedziemy prawą odnogą.

1,0

Ż

11,0

Droga asfaltowa w Raczkach Wielkich, w prawo. Raczki Wielkie [514]- wieś założona przez Marcina Raczka. Tuż za wsią przebiegała granica polsko-niemiecka.

0,1

A

11,1

Polną drogą w lewo.

1,8

Ż

12,9

Godziejewo [515], przed szosą asfaltową skręcamy na drogę polną w lewo. Tuż za wsią przekraczamy, do dziś wyraźnie widoczny, pas graniczny. Po polskiej stronie zauważalne stają się różnice w architekturze i materiałach, z których zbudowano budynki.

0,9

Ż

13,8

Rozwidlenie, jedziemy w lewo.

0,8

Ż

14,6

Rozjazd przy krzyżu w Gębalówce, jedziemy w prawo,

0,3

Ż

14,9

Skrzyżowanie przy krzyżu w Gębalówce, w lewo.

0,8

A

15,7

Na wzniesieniu punkt widokowy [516], ze szczytu widać wieże kościoła w Bakałarzewie.

1,2

A

16,9

W prawo i przez wieś Sadłowina. Ok. 1,5 km dalej funkcjonuje ośrodek wczasowy [517].

0,7

B

17,6

Koniec Sadłowiny, po lewej widać zabudowania dwóch gospodarstw, w lewo.

0,1

P

17,7

Rozwidlenie, jedziemy w prawo.

0,3

P

18,0

Po lewej drugie gospodarstwo, jedziemy na wprost do lasu.

0,3

P

18,3

Początek lasu.

0,1

P

18,4

Rozjazd w lesie - w lewo.

0,7

P

19,1

Polana leśna [518] - na wprost, jesteśmy na wysokim brzegu Jeziora Sumowo w dolinie rzeki Rospudy. Rzeka płynie z północy ku Netcie i dolinie Biebrzy i jest jednym z piękniejszych szlaków kajakowych w Polsce (dł. 102 km). Mamy też możliwość dotarcia do brzegów Jeziora Sumowo i wypływającej z niego Rospudy – możemy zejść na brzeg; to dobre miejsce do odpoczynku i kąpieli. Sumowo [519] – jezioro rynnowe o dł. 3,7 km, szer. do 400 m, gł. do 13 m na szlaku kajakowym Rospudy.

wiata

19,2

Koniec lasu.

0,5

Ż

19,7

Szosa asfaltowa Karasiewo - Kotowina, jedziemy w lewo. Do sklepu w Karasiewie w prawo 1 km.

0,5

A

20,2

Rozjazd przed mostem na Rospudzie w Kotowinie jedziemy pod górkę w prawo. Z widocznego mostu na Rospudzie [520], we wsi Kotowina mamy ładny widok na rzekę. Jadąc na wprost - przez most i dalej asfaltową szosą dojedziemy do Bakałarzewa skąd przez Taciewo lub Kuków możemy jechać do Suwalskiego Parku Krajobrazowego.

0,4

Ż

20,6

Rozjazd przed zabudowaniami - w lewo.

0,6

Ż

21,2

Pomijamy drogę odchodzącą w prawo, na szczycie górki punkt widokowy [521], jezioro Okrągłe po lewej stronie.

0,3

P

21,5

W prawo i przez osiedle domków letniskowych, po lewej widok na jezioro Okrągłe częściowo zarośnięte grążelami, grzybieniami oraz inną roślinnością wodną. Duża ilość roślinności sprzyja zakładaniu lęgowisk ptactwa wodnego. 

0,7

P

22,2

Odchodzi droga polna z prawej do tyłu, my jedziemy na wprost. Punkt trudny-prosimy zachować czujność, zwłaszcza jadący w przeciwnym do opisu kierunku.

0,2

P

Słup ze znakami

22,4

Skrzyżowanie dróg polnych, w lewo.

0,3

P

22,7

Początek lasu (grzybowego) nad jeziorem Bolesty [522] - długość 5,8 km, piękne jezioro rynnowe leżące na szlaku spływów Rospudą (we wrześniu możemy zajechać na grzyby).

0,6

P

23,3

Rozjazd na leśnej polanie, w lewo, wzdłuż Bolest.

1,0

P

24,3

Most na Czerwonce [523], na wprost. Dobry dostęp do brzegu, miejsce na odpoczynek i kąpiel.

0,5

P

wiata

24,8

W prawo do asfaltu w Bolestach.

1,4

Ż

26,2

Asfalt w Bolestach [524], skręcamy w lewo. PKS.

2,0

A

28,2

Przed Wierciochami skręcamy na drogę żużlową w prawo. Pod koniec odcinka przekraczamy dawną, łatwą do odczytania w terenie granicę Prus Wschodnich. Około 1 km dalej sklep w Wierciochach. Przejeżdżając Wierciochy i jadąc dalej przez most przy młynie w Małych Raczkach dojedziemy do gościńca Raczki – Szczebra, który doprowadzi nas do Świętego Miejsca nad Rospudą i dalej do Puszczy Augustowskiej.

0,6

Ż

28,8

Na gościńcu, przy starej wierzbie w prawo do widocznych Wojnas i na wprost przez wieś, za wsią wjeżdżamy na dobrej jakości drogę żużlową i jedziemy do Markowskich. W Wojnasach [525] - 13 grudnia 1790 roku urodził się Krystyn Lach Szyrma- czołowy działacz polskiego życia naukowego i politycznego, pułkownik w Powstaniu Listopadowym, profesor filozofii na Uniwersytecie Warszawskim. Na emigracji w Anglii i Szkocji był działaczem polskiej masonerii. Przełożył na j.angielski Księgi Narodu Polskiego i Pielgrzymstwa Polskiego Adama Mickiewicza. Jego imię nosi olecki hufiec ZHP. Przystanek PKS.

6,2

Ż

35,0

Początek Markowskich, na prawo ruiny starego wiatraka typu holender (1986), który napędzał młyn i tartak. Za wiatrakiem droga z Godziejewa przez Krzyżewko, którą dochodzi skrót. Jedziemy na wprost drogą przez wieś. Markowskie [526]- we wsi mieszkał Jan Jeńczio (1792-1884) -  reformator, bibliofil próbujący zmienić styl życia chłopów mazurskich, reprezentant sekty gromadkarzy, czytających ewangelię i śpiewających pieśni w języku polskim. Przystanek  PKS.

0,8

A

Wiata przy skrócie- ruinach wiatraka.

35,8

Koniec Markowskich, rozjazd przy krzyżu- w lewo.

0,1

A

35,9

Z lewej dochodzi droga z Wieliczek, w tym miejscu kończy się szlak czerwony, dalej jedziemy szlakiem niebieskim na wprost.

0,4

Ż

36,3

Po lewej stronie drogi Markowskie Bagna [527] (powierzchnia 660 ha)- rozpoczęto je osuszać w 1870 r. Dziś, gdy kanały, rowy i torfowiska pozarastały, teren ten jest mało dostępny i stanowi ostoję zwierzyny - zaglądają tu w swych wędrówkach nawet łosie.

2,2

Ż

Wiata

Po prawej na skraju Markowskich Bagien, cmentarz wojenny [528] z I wojny światowej, niedawno został odrestaurowany. Pochowano na nim 117 żołnierzy niemieckich i 41 Rosjan.

38,5

Rozjazd w Krupinie, jedziemy asfaltem w lewo. Na rozjeździe dróg w Krupinie, rośnie drzewo [529] zasadzone na pamiątkę plebiscytu z 1920 r. We wsi znajdziemy przykłady mazurskiego budownictwa drewnianego. Sklep, PKS.

2,1

A

40,6

Skrzyżowanie w Imionkach - w prawo. Imionki -  przedwojenny majątek oleckiego pastora, park podworski oraz stary spichlerz [530]. Jadąc dalej, po lewej, dawna stacja kolejowa, obok której widoczny jest hangar na lotnisku dla motolotni. Stacja  PKS.

2,2

A

42,8

Znany już nam południowy kraniec jeziora Olecko Wielkie. Koniec szlaku niebieskiego. Do miasta jedziemy po znakach czerwonych lub niebieskich (pojawią się przy drodze z Lesku) - które doprowadzą nas do kamiennego mostku- punktu startu. Znajdujemy się przy Szubienicznej Górze [531], gdzie „złodzieje, podpalacze i ci, co ich w domach przetrzymują, śmiercią powrozową na gardle powinni być karani”. Dzisiaj nie straszy widok szubienicy ale zachęca do odpoczynku urokliwe miejsce . Ze wzgórza mamy doskonały punkt widokowy na zatokę Szyjka.

3,0

A

45,8

Kamienny mostek po znakach czerwonych.

--

--

Jednostka samorządu

Długość odcinka na terenie miasta/ powiatu [km]

POWIAT OLECKI

30

POWIAT SUWALSKI

15,8

RAZEM

45,8

Rodzaj nawierzchni

Długość odcinka [km]

%

Asfalt

12,9

28

Bruk

0,7

1,5

Droga gruntowa utwardzana żwirem, żużlem itp.

22,9

50

Droga gruntowa nieutwardzona

9,3

20,5

Inna (jaka?)

RAZEM

45,8

100